ARIKETAK

1.LEXIKOA

1.beldurti
2.debekatu
3.ohitu
4.gune
5.pauso
6.zer
7.betiko
8.barru
9.deidar

2.BERRIDASKETAK

-Funk musika-estikloarekin lotu duen abeslariak da James Brown.
- Funk-musika, soul, jazz eta rhythm & blues musiken garapenen ondorioz soturtutako musika omen da.
- Amak abandonatu eta hasieran aita ardura hartu zen haura hezteaz.
- Taldekideak bere menpeko soldadu bazen bezala tratatzen zituen.
- Besteetan ez bezala, funk-musikan erritmoa da nagusi.
- Lapurtu zuelako zortzi eta hamasei urte arteko kartzela zogorra ezarri zioten.
- Funk-musika garatu baino lehen, kantuek oso iraupen laburra zuten.
- James Brownek oso garbi zuenez gero garaiko musikari onenak izan zituen lagun.

3.ZUZENTASUN GRAMATIKALA

a. Kolonitzatzaileek 1718an sortu zuten New Orleans.
b. 60.hamarkadan beltz izatearen kontzientzia hartu zuten.
c. XX. mendeak eman duen musika dantzagarriena da.
d. 1933an jaio zen James Brown.

4.ESAPIDEAK

Izena badu, bada - Izena duenak izana du.

5.ZUZENTASUN GRAMATIKALA

- EHUko ikaleek autobuz zerbitzu berria izango dute.
- EITBek haurrentzako programazio berria eskainiko du.
- BBK-k krisi ekonomiakoari buruzko jarfunaldi batzuk antolatu ditu.
- HABEk webgunea berritu du.

6.ESAPIDEAK

Ondo dantzatzen dakienak, zapatila berriak behar ditu.

7.ZUZENTASUN GRAMATIKALA

a. Ordura art besteen kantuei ahotsa jartzen zieten.
b. Psikologotik dator Amaiaren multi-lagun berria.
c. Ikastetxeko zuzendaria etorri zaigu bisitan.
d. Jertsea eskuz eginda dago.
e. Tontotzat hartu ninduten lankideek.
f. Asier enpresako zuzendari aukeratu dute.

8. ORTOGRAFIA

-Musikari dagokionez berriz, XX. mendeak eman duen musika dantzagarri eta hipotikoenetakoa dela esango genuke.
- Soul musikan, adibidez, abeslariak ziren izarrak eta abeslaria hauekin zihoazen musikariak laguntzaileak ziren ahotsari base musikala jartzen zioten besterik gabe.
- Funk-musika, musika gehienak bezala, garapen batean ondorioa da.
- Era honetan duten trebezi osoa garatzeko aukera ematen die musikariei eta erritmoaren errepikapenak eraginda, trance egoera biltzen da.

9.ESAPIDEAK

----- Epel egon

JAMES BROWN FUNKAREN ARIMA BASATIA

ULERMENA

1. Funk hitza beldurra esan nahi du.

2.Musika estilo berriak sortzen dira, zeren eta musika garatzen doa denborarekin.

3.Funk musika, jazz, soul eta rytmim & blues musikaren garapena bat da. 1960 hamarkadan jaiota, James Brownen eskerrari.

4. New Orlesko esklabo afrikerrei danborrak jotzen uzten zuten.

5.James Brownek kantu indartsuak eta letra gogorra zutenak zituen gogoko.

6.Funkiren ezaugarriak, kantuak oso luzeak dira, erritmo askorekin, kantu oso indarrak dira, emakume protagonismoa izan zuten honekin.

7.

Gaia: Nola James Brownek impulsatu zuen musika estilo berri bat, funk musika.

Eskema:

• James Brown funk musika sortzaile nagusia da.
• Funk beste musiketako nahasketa bat da.
• Funk musika, Afrikan dauka mamia, zeren eta erabiltzen zuten dantzatzeko tribuak.
• James Brownek familia pobre batean bizi zen, bizitza oso gogorra jasan zuen.
• 60 hamarkadan botere beltza nagusitu zen eta eslogan asko atera ziren.
• Funkaren ezaugarriak, ez dira hain bereziak: erritmoa dute, kantu indarrak...
  

OGIA EZ DOA ZAKARRETARA

A) ULERMENA LANTZEN.

1. Artikuluaren egileak bere amonaren garaiko bizimodua azaltzen digu.

2. Bere kabuz masustak, gaiztainak eta perretxikoak. Masustak eta gaztainak kilometroko gutxiko jira-bueltan ibiltzen ziren eta perretxikoak bakarrik bat edo beste egunean oso nekatu zen bere bilakuntza.

3. Tupperware bete bana eraman dutela.

4. Lankide bati ogia puska bat eskatu diola.

B) ARIKETAK.

1-

1.utzikeria................geldutasuna

2.ero..........................burugabe

3.azkenburua...........azkenengo

4.sagarrondoko.......sagartze

5.ugari......................oparo

6.otordu...................jatordu

7.berakatz................baratxuri

8.zikoitz...................zeken

9.larritasun..............zorabio

2-

1.bekatu

2.poltsa

3.zopa

4.sahiestu

3-

1.urrun ibili

2.bapo jan

4-

1.

2.Zuk hartzen ezean, zakarrontzira doa.

3.Nahiz eta oso gutxi izan, alferrikako ur eta gasolio tantak agindarrak eta beste sahiestu ditugu.

4.Norbaitek esan du AEBn ohi dela jatetxeko mahian dagoena jaso eta etxera eramatea.

5-

1.Kilo bat marrubi jan ditut, gehige lorako.

2.Gaur gerizpen bazkalduko dugu, bero egiten duelako.

3.

4.

6-

1. Zahar hitz, zuhur hitz. (Edaduteek badaukate zer erakutsirik)

2.Ogi gogorrari hagin zorrotz.(Arazoei kementsu aurre egin behar zaie).

7-

1.Sukaldariek arroza barazkiekin josita prestatu du.

2.

3.Gaur egun zabarkeriz kontsumitzen dugu

4.

8-

1.Arraina oso guztatzen zaigu eta mauka mauka jan dugu.

UNIBERTSITATEKO FROGA

A.ULERMENA

1.Lehen konbentu batean ipintzen zituzten bospalau aulki deserosoak eta han ikusten zen.

2.Jatoriko bertsioak egun batetik bestera desagertuko dutelko eta horregatik bidaiatu egin behar da areto berrein bila.

3.Film arrakastatzuak dira, film berriak, jende guztia ikusten dutenak.

B.GRAMATIKA GALDERAK

4.aise....... erosoa dena, erraza

areto........ logela bezala

atzean......

jartzen.....zerbait ipintzen dena

denetan....guztietan

5.genituen.....ditugu

zituen.,.....ditu

ahal genituela.....

zegoela......dagoela

zuten......dute

6.-Ikus dezakegu.

-adibide pare bat jarri ez arren.

-Egunkarian karteldegia ikusten dudanean...

-Aspaldiko garaiez oroitzen naizenean

C.IDAZLANA

Niri zinema gustatzen zait, zeren eta zinema leku oso on bat da denbora pasatzeko zure familiarekin, legunekin edo zure lagunminarekin. Pelikula asko daukazu aukeratzeko: adibidez, humore on bat daukazu komediazko pelikula bat ikusi al dezakezu, oso tristea bazaude romantiko bat...
Niri pertsonalki gehien guztatzen zaidanak akziokoak eta umoretsuak dira. Baina orain dela asko ez naizela zinemagatik pasatzen oso garestia delako.
Orain nahiago dut nire etxean trankil trankil pelikula bat ikusi palomita batzuekin eta errefresku batekin, egun euritsuetan, onena da.
Gaur egun internetekin zinemara joaten diren pertsonak jaitzen ari dira eta horrexegatik zinemeetako produktoreak pelikula atraktiboagoak egiten dituzte adibidez 3D ikuspena sartzen, experientzia berriak egoteko eta jendeari produktu berriak saltzeko.
Nire ustez Espainan zinemako areto gehiegi daude, zeren eta gutxiekin balio zuen.

AKUPUNTURA BIZKARREKO MINAREN AURKA

A.ULERMENA

1. Ondorio nagusia izan da, zeren eta akupultura oso terapia ona dela jakin da. Milaka pertsona egiten du akupuntura.

2.Tradizional metodo bat dela.

3.Orratzak ipintzen zaituzte puntu jakin batzuetan eta bizi energia ematen dizute.

4.Orratzak ipintzen dira bizkarretik.

B.GAIA, LABURPENA ETA IDEIA NAGUSIAK

Gaia: Akupuntura teknika oso ona da biskar minetarako.

Laburpena: Akupuntura orratzak pertsona asko erabiltzen dute behin eta gehiago minak kentzeko. Emaitzak oso onak dira eta kontradizio gutxi dituzte. Plazebo eragina ere baloratu egiten da, baina esaten dela akupuntura faltsua dela.

Idei nagusiak: -Akupuntura milaka gaixoak egiten dute.

- Ikerketa batekin jakin dugu nola akupuntura aukera ona da tratatzeko gaixotasunak.

-Metedo tradizionala da masaje bezala adibidez.

-Plazebo beste metedo on bat da.

-Eragin pskologikoak eta fisiologikoak onak ditu.

C.MOLDATU ESALDIAK

a.Ikerketaren ondorio nagusia akupunturako orratzak eraginkorrak dira bizkarreko minari aurre egiteko, betidanik erabili izan diren farmako konbentzionalak baino.

b.Emaitzak hain izan dira bikainak, zientzalariak harritzeranikoak.

c.Ikertzaileek zalantzan jarri dute akupunturaren akintza-mekanismoa, akupuntura faltsua jasotakoek ere maitza onak izan zituzten.

d.Ezin uka daiteke orratzak eraginkortasuna direla bizkarreko mina kentzeko.

D.IDAZLANA

Terapia konbentzionalak jende asko erabiltzen dute, nahiz eta, tradizionalenak dira, adibidez medikura joatea, medikamentuak hartzea... Baina gaur egun beste terapia mota batzuk sortu dira, terapia alternatiboak, hauek dira akupuntura, masajeak, fisioterapia...

Txarto egoten zarenean bizkarretik, normalean medikuarengana joaten zara, baina gaur egun terapia alternatiboarekin joan al zara akupuntura egitera edo masajeak egitera.

Nire ustez akupuntura edo masejeak, igual bai hobekuntzak nabarmen dituzu, baina nire usterako, nik ikusten ditut ozioko moduan, hau da, kapritxo bat bezala erlaxatzeko edo estresa kentzeko.

Jende askori guztatzen zaie gauza berriak probatzea eta horregatik joaten dira leku horretara. Nik tradizionalagoa naiz, eta medikuarengana joango nuke, baina futuro batean ez dut deskartazen akupuntura empresa batera joatea frogatzeko ea ona den ala ez.

Ezagutzen dut lagun bat esaten duena aldi batean joan zela eta oso ondo joan zen tratamenduarekin. Baina ere esan dit berak ere masajea probatu du eta nahiago du azken hau, erlaxaxio oso ona delako eta gainera ondorio oso onak dituelako.

ARIKETAK

1-LEXIKOA

1.eroan

2.erabat

3.momentu

4.osta osta

5.erne

6.gertaera

7.bilera

8.jardun

9.ehortzi

2-ESAPIDEAK

Hankak arin ibili

3-LEXIKOA

• uzta


• zirrara


• hauspo


• bitxi

4-BERRIDAZKETAK

• Gabonetako oporrak joan baino lehen, eskaera bat egin nion


• Zehatz lezake noiz ahal izan ere egun bateko gorabeherekin


• Mutikoak ekarritako bertsopaperak hogeita bost bat izango zieren


• .


• Hasi nuen biltzeari


• Nere gogoko bitxiak eskuratzen hasi nintzan, nahiz eta jasotzen banituen zenbaitentzat hutsaren hurrengoak izan ere

5-LEXIKO

• zati


• argitaletxe


• merkatu


• kanta

6-ORTOGRAFIA

• Hala gabonetako oporretara joan aurretik, eskaera bat egion nion.
• Oporrak bukatu zirenean, ilundu eta gero, hantxe geunden zain mutil garraioa noiz etorriko.
• Hain zuzen, horrexegatik sortuko zaio zalantza zer biltzen hasi erdal herri-poesia ala euskal herri-poesia.
• Ondorengoa zenbakitan laburbil genezake: 332 liburu Auspoa sailekoak, 310 ohikoak eta 22 sail nagusikoak eta beste 29 ale Biblioteca de Navarra popular sailekoak, guztira, beraz 361.
  

7-ESAPIDEAK

Ia-ia harrapatu du autobusa.

8-ZUZENTASUN GRAMATIKALA

• Antonio kontatzen zuen nola puska batekin...
• Bizkaian, Araban bezala...
• Etxean gutxi garenez...
• Ainara ni bezala da, lotsatia eta isila.
  

ARIKETAK

1-
1.erloju --ordulari
2.urrats--pauta
3.geldotu--moteldu
4.burmuina--garuna
5.baliatu--konprobatu
6.ziurtatu--baieztatu
7.erlazioa--harreman
8.giltza--gako
9.jokabide--jokaera

2-
a.ikusmena
b.aorta
c.zientzialari
d.geldotu

3-
Zientzalariek, ordea are gehiago luzatu nahiko lukete gorputzak lotan hibernatzen igarotzen duen denbora. Hartara ebakuntzak egiteko denbora-tarte segurua handitu egingo litzateke. Gainera, hil ala biziko ebakuntza egiteko zain dagoen paziente batek ez luke ainbesteko presarik izango une egokia iritsi arte itxarotea izango luke. Eta urrunago joanda astronautek distanztzia oso luzeetan bidaiatzeko aukera izango lukete orgnismoen kalterik jasan gabe.

4-

• istorio
• ostu
• aran
• hoztu
• historia
• haran

5-

a.Zientzia-fikzioa irudienagatik, hori lortu nahian dabiltza hainbat ikertzaile, eta dagoeneko eman dituzte lehen pausoak.
b. Antzako eragina lortzea dago gorputza asko hoztuta.
c. Garunari oxigeno gutxiegi iritsis gero, neuronak hiel egiten dira.
d.Zirkuitua bonba zentrifugo baten antzekoa da, eta biriken funtzioa betetzen du, gas trukea egiten duelako.
e.Gero, ebakuntza bukatu eta gero denean, zirkuitu bera erabiltzen dute odola berotzeko eta tenperatura bere onera ekartzeko.
f.
g.Metabolismoa moteldu egiten da gorputza hozten den neurrian.
h.Gorputza asko hoztu aurretik, nabarmen moteltzen da metabolismoa.

6-

a.aizu, lagun, nongoa zara zu?

b. Ezagutzen zaitut, beraz ez ezazu zeure burua zuritu eta esan egia.

c.Lagunek ez dakite kontzertura joan ala ez, ezta nik ere ez.

d.Azkenean, nik esan nion gertatutakoa, beste inor ez zen ausarta eta.

7-

Hainbestean bizi.

8-
Sendagileek hipotermia dihardute bihotz-ebakuntzetan oxigeno gabeziaren kalteetik babesteko.

UNIBERTSITATERA SARTZEKO HAUTAPROBA

A.ULERMEN GALDERAK
1- Albaitariarengana joan eta gero bururatu zitzaion idea hau.
2-Hasieran txantxatzat hartzen zuten baina denborekin higienikoena dela egiaztatu dute askok.
3-Esaterako, inguruko ura eta lurra kutx¡satzea.

B.GRAMATIKA GALDERAK
4- zitzaidan--
zuen-- du
du-- zuen
dio- -zion

5- arduratu-- arta izan
esaterako-- adibidez
maiz-- askotan
hedatu-- sakabanatu

6- horien beharra ikusi baitute zabaldu dira
Antoñanaren irudienez
Animaliari merezi duen agurra
Nafarroako herritxo batean jaio naizelako
Higienikoena izango zen ustez

UNIBERTSITATEKO FROGA

A.ULERMEN GALDERAK
1.Euskal Herriko ohiturak mantentzeko, euskaraz mintzatzeko eta nola ez festak egiteko.
2. Munduko euskal etxe guztiak berri izateko.
3. Euskal etxeak ez dute helbide berbera, bakoitza bere helbidea dauka.

B.GRAMATIKA GADERAK
4.
- Ameriketara joan den osaba daukat.
-
-Argentinara joandako euskaldunen berri izango dituzu.
-Ikus ahal duzu.

5.
-dira:ziren
-dituzte:zituzten
-duzu:zenuen
-dago:zegoen
-dezakezu:zenezakezun

6.
-biltzen:aurkitzen
- mintzateko:
-barruan:barnean
-helbide:direkzio

7.
Lehen migrazio ugari zeuden Euskal Herrian, hori izan zen industrializazio garaian, Euskal herria izan zen Madrid eta Bartzelonarekin lehenengo komunitate autonoma industria garatzen eta migrazio asko izan ziren lanaren bila eta kondizio hobe batzuen bila. Nagusiki Bilbora migratu zituzten jende gehiago zeren eta Bilbo izan zen euskal Herriko hiri garatuena eta hoberena ekonomiaren aldez. Urteak pasa eta gero migrazioak jaitzi egin dira eta orain haiek nahiago dute mediterraneo aldera joatea edo kapitalera joatea, klimagatik eta hiri nagusiak daudelako adibidez: Valentzia, Sevilla, Alikante, Bartzelona...
Migrazioko jendea normalean atzerritarrak dira, beste herrialdekoak eta kualifikazio gutxi dituzte, horren ondorioz haiek beti lan gogorrak egiten dituzte eta soldata baxuak irabazten dituzte.
Gaur egun, migrazioak asko jaitzi dira zeren eta mundua desarrollatu da pixkanaka eta herrialde askok hobeto bizitzen dira antzinan baino eta ez du balio hainbeste migrazioak. Orain migrazio nabarmenak dira bueltakoak, hau da, ocioko bidaiak edo lan bidaiak.

HISTORIARRETIK DIRAUEN SLALOM-A

1. Museoetan eskiko piezak eta gauzak daudela.
2.Elur gaineko lasterketa deskribatu zuen, parte hartzaileak "iparraldeko herrialde hurrun" batekoak zirela nabarmenduz.
3.Ull jainkoari aipatu zion
4.Merkataritza harremanak eta migrazio esker.
5.Garrantsia ugari zuten. Erregeak jende guztioi agindu zien eskiatzen jakitea.
6.Eskiak laburtu ziren, Mathias Zdarskykri esker.

HOMO EKONOMIKUS

A.ULERMENA
1.Bai independientea da, oso aktiboa da.
2.Besteei zaintzea egiten dute, lan txarrak.
3.Bizitza zikloaren aldatzen dira eta denbora asko ematen dute tartean ume txikiak dagoenean, gure inguruan ezbeharren bat gertatzen denean, senideak gaixotzen eta zahartzen.
4. Oso beharrezkoak direlako emakumeak.

B.GAIA ETA LABURPENA
-Gaia: Ekonomia gaur egun eta iraganean.
-Laburpena: Gaur egun, gure bizitza ekonomiarekien mugitzen da eta dena hori lotuta dago.
Jendea besteen laguntza beti beharko du, zeren eta pertsona guztiak gauza txarto egiten ditugu eta denoi guztatzen zaigu edonor laguntza ematen badigu. Normalean laguntzen direnak emakumeak dira eta bere lana ez dago oso ondo ikusita.

C.MOLDATU ESDALDIAK
1-Ekonomia merkatuaz arduratzen da. Beraz, merkatutik kanpo egindako lanak ez ditu kontuan izaten.

2-Sistema ekonomikoa autonomo bezala azaltzen zaigu. Nola nahi ere, nabarmena da erreprodukzio lanik gabe ez lukeela luzaro iraungo.

3-Inkesten arabera, emakumeek etxeko lanaren %75etik gora egiten dute. Hala ere, gizonen partaidetza askoz txikiagoa da.


4-Bizitzan, noizbait, denok dugu besteen laguntzaren beharra. Ondorioz, merezi du hori kontuan izatea.


D.IDAZLANA
Zaintza lanak asko daude gaur egun zeren eta ez dira lan zailak eta kualifikazio gutxi eskatzen dituzte hori egiteko. Normalean lan honetan atzerritarrek egiten dituzte baina ere hemengoak.
Garrantsitsuenetako batzuk dira: umeen zaintza, atsoen zaintzak...
Lan zaintzek ekonomiaren barruan parte hartzen dute , dirua mugitzen dituztelako eta lan bat da. Lan zaintzak ez daude oso ondo ordainduta eta hori bakarrekin oso zaila da bizitzea familia oso bati alimentatu nahi baduzu.
Jendeak lan egin behar du bere bizitza ondo antolatzeko independientea izan nahi badu eta hori ez da erraza, baizik eta zaila eta gogorra da.
Pertsona askok zaintzen dituzte besteak diru bat jaso gabe eta nire ustez hori txarto dago, eta beste batzuk ordaintzen dute baina oso gutxi.
Adibidez, etxeko andreak lan hori egiten du eta ez da erraza familia bat zaintzea bere gauza guztiekin, adibidez: eguneroko erosketak, umeei zaintzea, janariak prestatu, etxea garbitu...
Hori egiten duenei, nire ustez, Espainiako Estadoak ordaindu beharko lieke salario bat edo zehozer, zeren eta hori egitea eta gainera ondo egitea ez da batere erraza.

UNIBERTSITATEKO FROGA

A. ULERMENA
1.Frankismoa zirkuak debekatu zutelako.
2.Li Xiningek, izan de ezinbestekoa.
3.Jantzi ezberdinak, makillajeak, koreografiak eta argiak ere.
4.Txinako zirkuak akrobazio gehiago dituzte kanadakoa baino.

B. GAIA ETA LABURPENA
-Gaia: Zirkuen kuriositate batzuk.

-Laburpena: Zirkuak historian parte daude eta herri batzuk bere kulturari lotuta dituzte baina epoka batzuetan, herrialde batzuk debekatu zuen zirkuek. Gaur egun zirku ugariak daude eta estilo esberdinetakoak, adibidez Cirque Du Soleil teatro modukoa da eta Txinatarra akrobatikoa da, beste batzuk animalikoak, pailazokoak...

C. MOLDATU ESALDIAK

1.Yongzhonek adierazi du buruaren eta gorputzaren arteko orekak baino ez dela lortzen ezinezko dirudiena.
2. Ez da izar handiriik egongo, teknika guztiekak menperatzen baitituzte guztiek.
3. Estetika da nagusi emanaldian. Indarra eta arriskua, aldiz, ez.
4.Gorputzari gorazarra egin nahi diote saioan. Horretarako, mugimendu dotore bezain ezinezkoak erakuitsiko dituzte.

D. IDAZLANA

Zirkuak edonori gusta dakioke: gizon, emakume, umea, agureari... leku on bat da denbora pasatzeko.

Nik, txikia nintzenean, gogoratzen dut nola Bilbon, zirkua etortzen zen uda guztietan, orain bezala, eta gogo handia nuen zirkuan sartzea espektakulua ikusteko, niri animaliak izugarri gustatzen zitzaizkidalako. Egun batean, nire aita etorri zen nigana eta esan zidan nola sarrerak erosi zituela zirkurako, nik izugarri pozarekin nire aitari besarkada bat eman nion eta nire aita eta biok joan ginen hurrengo egunean zirkura.
Oso ondo pasatu nuen, han pailasoek monologoak eginten zituzten, tontakeriak eta bromak jendeari, gero animalia asko zeuden ere adibidez elefanteak, tigreak, tximinoak, zaldiak... eta animalia guztiak bere gauza bereziak egiten zituzten. Akrobazia asko zeuden eta magia trikuak ere.
Gaur egun, zirkua ez zait txikitan naizenean bezain bat gustatzen, baina oraindik ere atsegin dut zirkua espektakulo oso polita eta ikusgarria delako. Nire ustez, zirkua asko gustatzen zaie ume guztiei animali eta pailasoz beterik dagoelako eta nagusia bihurtzen zarenean beste umore bat nahiago duzu eta humorezko monologoak nahiago dituzu animaliak baino.
Bukatzeko esango dut nola zirkua jende askori irrifarre bat atera diela eta historian zehar mantendu behar da guztiontzat.

IKAROREN AMETSA BETETZEN

A. ULERMENA
1. Ez, hegazkin batekin hegan egin ahal zara.
2.Delta hegoa da abiada handiagoa lortzen duena.
3.Eguraldiaren zain egon behar zarelako.
4.Bai, laugarren egunerako zu bakarrik praktikatu ahal duzu.

B. GAIA ETA LABURPENA
-Gaia: Hegan egiteko modu desberdinak.

-Laburpena: Gizakia hegan egin ahal dezake makinen laguntzaz eta makina ugari daude adibidez hegazkina, parapentea edo delta. Batzuk oso teknika zailak dituzte hegan egiteko baina beste batzuk ez. Beti deboraren zain egon behar zara, zeren eta hegan egiteko denbora espezifiko bat egin beharko du.

C. MOLDATU ESALDIAK
1. Ekipo oso batek 2.000 euro inguru balio ditu, dena den, ekipoa aloka daiteke.

2.Pilotu autonomoa izateko azterketa egin behar dela eta baimena atera, batistek esan diguela.

3.Nahikoa ibilde zailak dira, normalean ez dira denak irizten helmugara.

4. Giro ezin hobea eta solidarioa da parapentearen ingurukoa, beti baitago norbait zurekin joateko.

D. IDAZLANA
Denok ditugu amets asko, batzuk politak beste batzuk alderantziz, ez.
Pasadan astean burura etortzen zait nola hegazkin baten pelikula ikusi eta gero, gauan amets bat eduki nuen, eta honakoa izan zen:
Nik mendi batean nengoen nire lagun batzuekin eta haiek esaten zidan nola joan behar genuen tontorreraino eta gero saltako eman behar genuen airera eta guk hegazkin baten moduz hegan egingo genuke. Nik oso urduri nengoen tontorreraino ailegatzerakoan, baina nire lagun guztiak hegan egiten hasi ziren makina barik, bakarrik bere gorputzaren laguntzarekin, bakarrik bere besoak mugitzen behin eta berriro, ezineskoa zen eszena hori. Nik ausarta naizenez ere hegan egin nahi nuen eta salto bat eman nuen, nire sorpresarako ez nuen jauzi eta hegan egiten nuen besteak berdin. Experientzia oso polita zen nire lagunak eta ni zeru osotik joaten ginen eta oso polita eta berezia zen. Denboratzo bat ondoren erlojua jo gin zuen eta nik klasera joan behar nintzen, nire asmoa amaitu zen...
Nire ustez hegan egitea oso polita da eta gizakiok hori egin ahal bagenu bizitza askoz hobetoago izango zen, zeren eta hegan egitea polita da, erosoa, azkarra...

ELKARRENGANAKO BEGIRUNEA

A.Ulermena

1. Afrikar eta Euskaldun batera da.

2. Bi kulturak parekatzea.

3. Entretenigarriak direlako.

4. Nire ustez, ez da ona ezberdintasuna gaitzestea, desberdintasunak onak dira beste gauzak jakiteko.

B.GAIA ETA LABURPENA

-Gaia: Begirunea konpainiak lortu du afrikatarrak eta euskaldunak bateratzea.

-Laburpena: Begirunea konpainiak nahi du bi kultur (euskalduna eta afrikarra) bateratzea eta horretarako dantzak egiten dituzte eta beste halako gauza entretenigarriak.

C.Moldatu esaldiak

1. BEGIRUNE konpainiaren proiektua oso interesgarria da, beraz, espero dezagun proiektuak behar duen sostengua lortzea.

2. Dantza adierazpen molde unibertsala den ondorioz, dantzaren bidez hurruneko diren bi kulturen arteko elementu komunak adieraz daiteke.

3. Nortasun harrotsun soberak ezberdintasunak gaitzestea bultzatzen du,ordea, BEGIRUNE konpainia, lanak elkar ulertzea bultzatzen du.

4. Komunikatzeko tresna ezberdinak erabiltzen dituzte, esate baterako: musika, dantza eta antzerkia dira aukeratu dituzten bitartekoak.

D.IDAZLANA

Gure munduan kultur ugari daude eta denak oso desberdinak dira haien artean. Batzuk haragia jaten dute, beste batzuk zuhaitzetan bizitzen dira, beste batzuk kristianismoan sinesten dute... Horregatik gure mundua oso aberatza da kulturetan, eta denak oso errespetagarriak dira. Jende askok pentsatzen du bakarrik bere kultura dela ona eta besteak ez direla ezertarako balio edo kaka bat direla baina nire ustez kultur guztiek bere gauza onak ditu. Oso ondo dago mundu osotik joatea, kultur asko ezagutzen nahiz eta gero zure inteligentzia aberastuko da.

Nire ustez herrialde bakoitzak egin beharko lituzke kultur batzarrak eta jendeak joan beharko luke gauza berriak ezagutzera eta horrela denak alaiagoak izango ginen kultur problemarik gabe.

Batzar horietan egin ahal dira herrialdeko jokuak, berezko musika, pentsamenduak, bizitzeko forma eta ohiturak, janari tipikoak... oso interesgarria izango liteke.

BEHARREZKO DEN OHITURA

A. ULERMENA:
1.Gure bizitzari oreka ematen dio.
2.Modu askorekin: yoga egiten, taichi egiten...
3.Nire ustez, erlazaxio teknikak ez dira oso erabilgarriak eta ez ditut gauza horiek egiten, nik nahiago ditut kirolak egitea.
4.Airea ondo hartzea eta gauza lasai eta atseginetan pentsatsea.

B. GAIA ETA LABURPENA:
-Gaia: Erlaxatzeko tekinka desberdinak.
-Laburpena:Erlaxatzeko modu asko daude, adibidez: Yoga, Taichi. Baina hau egiteko arnasketa on bat eduki beharko duzu eta gauza atsegin eta gustokoetan pentsatu beharko duzu ere. Oso ona da gorputzerako eta komenigarria da egitea.

C. MOLDATU ESALDIAK:
1.Erlaxazioa lantzeko teknika ugari daude, esate baterako, pasiboa, muskular progresiboa, bistaratzea, yoga...
2.Erlaxazioak asko laguntzen du antsietate kasuetan, beraz, asko erabiltzen da fobiak edo beldurrak lantzeko.
3.Estresak gaixotu egiten gaitu,ordea, erlaxazioak sendatu
4.Nonahi praktikatu genezake erlaxazioa, jakina horretarako erlaxazio teknikak ezagutu behar dira.

D. IDAZLANA:

Nik normalean ez dut erlaxatzeko teknikak erabiltzen, nire ustez ez dira oso erabilgarriak eta nahiago dut beste gauza egitea hori baino. Baina hipotetiko kasu batean erlaxatzeko egingo banu, izango zen bidai polit batean pentsatsea edo leku atsegin batean.
Adibidez, nik beti Greziako herrialdea gustukoa izan dut, ba orduan, konzentratuko nuke bidaian eta honela erlaxatuko nintzateke Greziako lekuetan pentsatsen. Gustatuko litzaidake bere eskulturak ikustea, bere hondartzak, uharteak, kultura...

Horretan pentsatseko leku lasai batean egon beharko nuke adibidez, logela batean lurrean etzanda koltxoneta bigun batean oso leku aproposa izango zen eta musika pixka bat oso ona izango zen horretarako, adibidez musika klasikoa edo ambienteko musika. Hori da nik egingo nuena erlaxaxio teknika bat beharko banu.

Baina nik egiten dudana erlaxatu nahi dudanean edo konzentratu partidu baterako edozertarako izaten dena da, nire ohera joaten dut eta han musika entzuten naiz, nire gustoko musika eta honela motibatzen naiz eta prest egongo naiz edozer egiteko.

adopt your own virtual pet!

IDAZLANA: TEKNOLOGIA BERRIAK

Gaur egun gure bizitzan gauza elektroniko ugari daude, dena teknologia berriarekin ibiltzen da eta Interneta garrantzitsuenetakoa da.
Orain dela urte batzuk Interneta ez zen oso erabilita eta jende gutxik zeukan internet etxean, nagusiki empresek zituzten programa horiek. Denbora bat pasa ondoren, Interneta hobeto zen eta jendea hasi zen bere etxeetan ipintzen eta denetariko erabiltzen zuten. Oso lagungarria da, informazioa bilatzeko, bideojokuetan aritzeko, lagunekin eta familiekin kontaktatzeko, beste pertsonekin harremanak egiteko...
Nire ikuspuntua da orain Interneta desagertuko balira mundu osoak arazo larri bat edukiko zuela nahiz eta gaur egun Interneta oso garrantzitsua izan guztientzako.
Nik asko erabiltzen dut Interneta eta beste teknologia berriak ere adibidez: PSP, Play Station, mugikorrak, MP4, telebista...
Mundu birtualak abantail ugari ditu, adibidez informazioa jasotzeko, gauzak ikusteko, denbora pasatzeko... Baina ere bere arriskuak ditu adibidez: ikusmena txarto jarri ahal zaizu ordu asko pasatzen badituzu , ludopatia har ahal duzu, edo dirua galdu ahal duzu interneteko jokuekin edo apuestekin.

Herriak eta Kulturak: Euskal Herria eta Japonia

Euskal Herria eta Japonia hizkuntza parekotasunasko dituzte, adibidez: Biak oso zailak dira ulertzerakoan eta ikaterakoan, oso antzinak dira ere baina aurkan gauzak dituzte ere, adibidez Japoniarra milaka eta milaka pertsona lantzen dute eta Euskara nukleo txiki bat.
Euskal Herria eta Japonia ohitura oso desberdinak dituzte. Gure janaria oso bariatuta da eta mundu osoak esaten du gure gastronomia onetariko bat dela, Japoniarrek, bere janaria basatzen dute arrain eta pastan .Jantzi aldean bakoitza bere antzinako jantziak ditu eta festetan jendea jartzen ditu baina orain jantzi normalak dituzte bi toki hauek.
Erlijiaroen aldez biak desberdinak dituzte, Euskal Herrikoak kristianoak dira eta ez dauka influentzia handia jendearengan, hau da ateo asko daude. Japonian hau ez da berdina, Budistak dira nagusiki eta hiaentzako erlijioa oso importantea da.
Ikusten dugunez guk haiekin desberdintasun ugari ditugu oso urrun gaudelako eta bakoitzak bere erara eratu du bere herria eta bere kultura.
Gaur egun interneteri esker, Japoniaren gauza asko jakin ahal ditugu, eta haiek ere gure kulturaz enteratu ahal dira teknologiari esker.

ARIKETAK

1- LEXIKOA

1. kontzekuentzia

2.

3.

4. itxura

5.

6. konportamendua

7. astiro

8. pentsaera

9.

2- ESAPIDEAK

Ados nago.

3- ORTOGRAFIA

a. tentsio

b. pixka

c. ausartu

d. izorratu

4- ZUZENTASUN GRAMATIKALA

Gauza jakina da pertzonak txakurrari haginka egitea dena, eta ez ordea.

5- BERRIDAZKETAK

- Ez dagoela baikor egoteko arrazoirik hori diote.

- Adibide bat esatearren Nigeriak satelite bat bidali du espaziora.

- Badirudi kazetari ausarata izateko ilunpetan ibili beharra dagoela beti.

-

- Badago beste biderik gertaerak nahiz eta erakuslehiora eramateko albiste tankerarik ez izan.

- Badago beste biderik gertaerak komunikabideen erakusleihora eraman dezan.

6- ZUZENTASUN GRAMATIKALA.

Kronika zuria eta beltzak dira gazteak gehien kezkatzen dituzten gaiak.

7- ESAPIDEAK

Inor konturatu gabe ikusi.

SUITZAKO JAK-A

A) ULERMENA:
1. 1994ko martxoaren 12an abiatu zen,Suitzatik eta 2001eko ekainean iritzi zen, Suitzan ere.
2. Afriketara joan baino lehen Ameriketatik ibili zen.
3. Bizikletaz bidaiatzen zen mundo osotik jendea ezagutzen.
4.Hau esan nahi du jendea beti iritsi interesgarriak dituedala eta entzun behar da jendeari.

B) GAIA ETA LABURPENA:

• Gaia da nola pertsona batek bere bizikletarekin lagunduta mundura bulta eman du.

• Masthalerrek Suitzako gizon bat pentsatu zuen Japoniara joatea, baina manera berezi batekin, bizikletaz. Gizon honek kontinente guztietatik pasatu zuten eta bera esaten zuen nola jendea indarra asko ematen zuen beti. Zazpi urte geroago Marthalarrek bueltatu zuen Suitzara.

C) MOLDATU ESALDIAK:
1. Marthalerrek bufaloren itxura zuen, beraz, tibetarrek jak izena eman zioten.
2. Bizikletaz mugitzen zen, halaber, lau kontinente zeharkatu zituen.
3. Alaskara halere Lurmutur Hirira joan zen.
4. Jendeak gauza asko eman zizkion, ordea,berak jendeari jaso zuenaren zati txiki bat baino ez zion eman.

D) IDAZLANA:

Marthalarren egin duena nire ustez oso gauza ikaragarria da. Nik ez nuke honetako bidai bat egingo kondizio honekin ezta pentsatu ere, berak bizikleta batekin joan da mundu osotik, bere lagunik ikusi ezik, familia ikusi ezik... Eta gaina ez da joan 2 edo 3 hilabete, 7 urte baizik! Honako gauzekien konturatzen gara nola mundu osoan pertsona ausarta asko dagoela eta berak egin duena pertsona gutxi egin dezakete.

Niri asko guztatzen zaizkit kirolak baina ez nuke pentsatuko inoiz bizikleta hartu eta mundutik joan, ezta pentsatu ere. Niri gustatuko litzaidake Interrail bidaia bat egin nire lagunekin batxilergoa bukatuko dudanean. Hori experientzia oso polita izan beharko da zure lagunekin 2 hilabete Europa osotik bidaiatzea trenez trenez. Herrialde askotatik Monumentuak ikusten, jendea ezagutzen, festetan egon, kultura berriak ezagutzen...

Hau prestatzeko dirua lortu beharko nuke, ez da oso gareztia baina aorratuko beharko nuke temporaldi batean. Eta honekin ez bazen ailegatzen bidaia ordaintzeko ba nire aitari dirua eskatuko nuke eta nire kabuz lana bat bilatuko nuke, udako lan txiki bat goizero. Nik uste dut ez nuela arropa asko eramango eta Europatik erosiko nuke maletan pisu gutxiago eramateko.Mobilan ere diru asko sartuko nuke nire familiari deitzeko egun guztiro gauzak kontatzeko eta beste lagun batzuei deitzeko.

BERRIDAZKETAK

1. Hirugarren zezena bizirik utzi zutela eta jendearen txaloen artean bere indar eta kemen handiagatik.
2. Ikerrek aitortu ez bazuen ere, bera izan zela denok ziur gueden.
3. Datorren astean iragarki bat jarrioko dute egunkari guztietan guk data jakinko dugu.
   
4. Zuek larunbat gauean diskotekara joan zineten; gu lehen astero joan ohi ginen diskoteka horretara.
5. Nik esan nio Patxiri ea zergatik eman zioen hainbeste diru horrelako pertsona bati.
6. Ez zaizu damutuko gure herrietako paraje zoragarriak ezagutzea.
7. Talde oso honetan ez du inork hartzen ardurarik ni naiz bakarra.
8. Ederra eman zioten etsaiak: bakarrik zegoela bi belarrondoko eman.
9. Ikastetxe honetan eskolak prestatzea eta ikasleekin moldatzea bezain zaila da.
   
10. Harriak jazo eta enborrak moz dezake gure Patxi.
11. ......
    
12. Etxe zuri hura da lurrikara bota ez duen etxe bakarra.
13. Nagusia errespetatu beharko du, hil bukaeran bere soldata jaso nahi badu.
14. Irtenbide hori aproposa da beste bat ezean.
15. 
    
16. Patxi Mattinen alabarekin gazteizen bizi da eta lehen ezkondu ziren.
17. Zuk une hartan bertan ahantz dezazun nahi nuen, baina ezin.
18. Garbi dago gure ekipoak ez daukala lehen adinako kemenik.
19. Ate joka aritu zen luzaroan, norbait ote zen itxaropenez.
20. Pello eta biok Donostian haserretu egin ginen eta harrezkero ez dut berarekin behin ere hitz egin.

ULERMENA LANTZEN

1- Egunkarietan gero eta kronika beltz gehiago irakurtzea.

2- Komunikabideek munduko gauza txarrenak ipintzen dizkigu, guk jakiteko nola dagoen gure mundua eta gauza baikorrak hartzeko zure bizitzan, besteak ikusitakoan.

3- Haiek beti ipintzen dute kronika beltzak, eta orain zuriak ipintzen badituzte, haiek pentsasen dute bere audientzia jaitziko duela. Horregatik ez dituzte plazaratzen gertaera onak. Gainera gertaera beltzak txispa gehiago izaten dute.

4- Ikus-entzuleek irakurri edo entzun nahi dute gertaera txarrak, txispa gehiago dutelako eta gainera horrekin, bere bizitza positibizatzen dute.

5- Arrazoia dauka esaten mezulariak gauza onak entzun behar ditu, baina nire iritsia da denetaz entzun behar dugula nahiz gertaera txarrak nahiz onak ere.

6-

• Testua esaten digu nola komunikabideak gertaera txarrak gehiago ipintzen dituzte zuriak baino.

• Gaur egun prentsalariek gero eta gehiago ipintzen dituzte kronika beltzak haiek esaten dutelako jende gehiagori interesatzen duela eta kronika zuriak ipintzen badituzte bere audientzia jauziko zela zihur. Esaten dute gertaera txarrekin jendea konturatzen dela bere bizitzako gauza baikorretan eta ere guztatzen zaiela munduko gertaera txarrez konturatzea eta informatuta egotea. Nahiz eta haiek hori esan, bakarrik bere iritsia da eta ezkerraz pertsonak iritsi asko eta ezberdinak dituzte.